Pandeminin Global Şirketleri…
Dünyanın rezerv parası olan USD’ın tahtının neden sallantıda olduğu, yatırımcıların USD yerine paralarını bu yeni limanlara park ettiğini bu yeni limanların da yine Amerika’da olduğunu görmekte fayda var.
Alphabet – Google’ın amiral gemisi, günlük hayatımızdaki yapay zekanın abisi.
Microsoft – hemen hemen evinizdeki işyerinizdeki her bilgisayarın omurgası.
Amazon – E-ticaret sitelerinin açık ara global lideri
Apple – telefonların ağa babası.
Tesla – Elektrikli araçların global rol modeli.
SpaceX – Uzaya dahi araba götüren vizyoner şirket..
Listeyi uzatmak mümkün…
Mart ayındaki panik ve S&P’deki çöküşten ( Amerika’daki ilk 500 şirketin yeraldığı endeks ) bu hisselerde payını aldı almasına…ama aralarında toparlanmayan hatta Amazon gibi salgın krizi öncesi seviyesini geçenlerde var. Apple’ın ve Amazon’un son 5 yıllık şirket hissesi fiyat hareketlerini örnek grafiklerden görmek mümkün.
Amerika’daki büyük 4’lü, Alphabet, Microsoft, Amazon ve Apple 1 Trilyon USD’lık şirket eşik değerlerini devirmiş durumda.
Bu ne demek oluyor ?
Bu şirketler çok değerli, çok büyük katma değer oluşturuyorlar, hisse başına karlılıkları/getirileri yüksek, yüksek temettü dağıtıyorlar…gibi gibi.
Ama aynı zamanda bütün bunlar bu şirketlerin paranın yeni adresi olduğunu da gösteriyor.
Siz belirli bir sermaye ile bir şirket kurdunuz, hiçbir şey üretmiyorsunuz hatta ticari olarak hiçbir şey satmıyorsunuz diyelim.
Ama piyasada öyle bir itibar ve marka algısı yarattınız ki birkaç sene sonra şirketinizin marka değeri milyarlarca dolar ile anılmaya başladı.
Bu durumda sizin 10 bin USD’a gerçek para ile kurduğunuz şirkete 2 sene sonra 2 milyar USD piyasa değeri biçildi. 2 milyar usd – 10 bin usd = 1 milyar 999 milyon 990 bin USD yapar.
Aradaki fark sizin olağanüstü beceriniz ile yarattığınız banka hesaplarında duran fiktif paranız.
Bu parayı yaratırken ne baskı makinası kullandınız ne de yatağınız altında buldunuz.
Bunun gibi olağanüstü beceriler, resmi olmayan metotlara gerek kalmadan parayı çoğaltmanın yeni metodu oldu.
Yukarıdaki şirketler için durum böyle midir, şüphesiz bu kadar basit değil, ortada üretilen, ortaya konan hepimizin hayatını kolaylaştıran ürün ve servisler var, ürün ve servislerin yanında da bir o kadar yaratılan marka değeri.
Paranın yeni adresi olmak kolay bir sorumluluk değil.
Düşünün Dünya’da tedavülde olan USD miktarı yaklaşık 5 trilyon USD , ve gelecek sene sadece bu 4 büyük şirketin bedeli bile bu hacimden fazla olacak gözüküyor. Dünya’da dolaşan tüm USD para bile bu 4 şirketi satın almaya yetmeyecek.
Dünyanın rezerv parası olan USD’ın tahtının neden sallantıda olduğu, yatırımcıların USD yerine paralarını bu yeni limanlara park ettiğini bu yeni limanların da yine Amerika’da olduğunu görmekte fayda var.
Hepinize, girdiğimiz yeni dönemde sağlıklı, mutlu günler diliyorum.
M.SİNAN ÖZÇELİK
